top of page

Project Kelpie: het waterpaard uit Schotland


Atelier lvb art / Lisanne van Brakel, Breda - Heb je ooit van een Kelpie gehoord? Waarschijnlijk klinkt deze naam jou net zo onbekend in de oren als bij mij het geval was voordat ik de Kelpie leerde kennen vanachter mijn computer in 2021. Omdat ik graag naar paardenvideo's kijk op YouTube, was het ook niet echt vreemd dat het algoritme van YouTube me ineens doorverwees naar een wel heel merkwaardige video; over de Kelpie.


Misschien ben je 'm al eens tegengekomen op mijn website of op één van mijn social media kanalen; dat lugubere schepsel van een paard. De Kelpie is alles behalve nobel en vriendelijk. Trouw is 'ie, alleen aan zijn eigen manipulatieve methode om je in zijn greep te krijgen, wat - tot zover ik weet - ernstige gevolgen met zich meebrengt. Ik besef me dat mijn verhaal al begint met de schaduwkant van de Kelpie, zoveel indruk heeft de Kelpie op me gemaakt. Een onuitwisbare indruk.



De ware aard

Ik zal hieronder even uitleggen wie of wat de Kelpie nou eigenlijk is.

De Kelpie, of 'Waterpaard', is een mythologisch wezen uit Schotse volksverhalen. Het verhaal gaat dat de Kelpie de vorm aanneemt van een prachtig paard, uitgerust met zadel en hoofdstel, dat zich in de buurt bevindt van meren. Iedereen die het betoverende wezen tegenkomt, wordt verleid om het paard te berijden. Eenmaal op de rug van het dier, is de Kelpie niet in toom te houden en baant het zich een weg regelrecht naar het meer, waar het transformeert in een sinistere verschijning om vervolgens zijn berijder te verdrinken in het water.


Boven: Vooral kunstenares Emma Weakley heeft me geïnspireerd met haar krachtige en sfeervolle Kelpie-tekeningen, zoals deze rustende Kelpie in het water. Meer van haar Kelpie-creaties is te vinden op https://www.deviantart.com/porceliandoll/gallery/25937237/kelpie

(website geraadpleegd in februari 2022).


In deze video vertel ik over mijn inspiratie voor een Kelpie-project: https://www.youtube.com/watch?v=gvIniGP_eEg



Gegrepen door de Kelpie

Omdat ik zo van het verhaal van de Kelpie èn zijn verschijningsvormen in de ban ben geraakt, heb ik besloten om zelf een kunstwerk van een Kelpie te maken. Een sculptuur zo groot als een echt paard. En met water als een essentieel element om door het Kelpie-lichaam te laten stromen, want water hoort bij de leefomgeving van de Kelpie. Men zegt dat je een Kelpie kunt herkennen aan zijn altijd druppelende lichaam.



Een kijkje in het maakproces

Graag neem ik je mee voor een duik in het maakproces van mijn Kelpie-sculptuur. In deze blogpost zal ik enkele tipjes van de sluier oplichten, maar in de toekomst, wanneer de Kelpie helemaal af is, zal ik het hele proces van begin tot eind in een video laten zien. ;)



Houding en emotie

Eén van de eerste vragen die in me opkwam toen ik aan dit project wilde beginnen, was: wat zou de Kelpie-sculptuur uitstralen? Welke emotie laat deze zien en welke houding neemt hij aan? Aangezien de Kelpie helemaal niet zo'n vriendelijk paard is, leek het me een goed idee om de Kelpie een dreigende

houding aan te laten nemen, alsof hij klaar staat om te bijten of te pakken

wat hij pakken kan. Om dat te kunnen realiseren, heb ik gekeken naar dominante of agressieve gezichtsuitdrukkingen en lichaamshoudingen van paarden. Want wat is er nou zo typerend aan een agressief paard?


Links: Zo ziet de lichaamshouding van een agressief paard eruit. Zijn lage, horizontaal gerichte hals, naar achteren gerichte oren, opengesperde neusgaten en zijn voorwaartse, gespannen houding verraden dat hij klaar is om van zich af te bijten.


(website geraadpleegd in februari 2022).


Boven: Om de gezichtsuitdrukking van een agressief paard nog eens nader te bestuderen, heb ik hier een tekening van gemaakt. Let op het scherpe, starende oog, het plat naar achteren gerichte oor, het wijd opengesperde neusgat, de opgetrokken bovenlip en de ontblote tanden.



Een buitengewoon paard

Vervolgens heb ik gebrainstormd over het uiterlijk van de Kelpie-sculptuur.

Ik wilde een Kelpie weergeven die al voor een groot deel aan het transformeren is van een 'gewoon' paard naar een horror-achtige gedaante, naar zijn ware aard. Hierbij zou de Kelpie een huid hebben die gedeeltelijk zijn geraamte eronder zichtbaar maakt. Waardoor hij een verweerd uiterlijk zou krijgen. En om dat verweerde karakter goed te kunnen overbrengen, dacht ik eraan om ook gebruik te maken van materialen uit de natuur, zoals takken, boomschors en... planten die functioneren als manen en staart.


Boven: Deze tekening geeft een impressie van een Kelpie die gedeeltelijk zijn huid heeft afgeworpen, waardoor er een lugubere combinatie van huid en schedel ontstaat.



Planten en een circulair waterpompsysteem

De planten die ik in de Kelpie-sculptuur wilde verwerken, dienden op water te kunnen groeien. Zo zouden de planten kunnen groeien en woekeren, terwijl het lichaam van de Kelpie-sculptuur continu zou druppelen. Welke planten het precies gaan worden ben ik nog aan het onderzoeken.

Om dit idee te kunnen verwezenlijken, heb ik bedacht dat een pvc afvoerbuis uitkomst zou kunnen bieden om als ruggengraat te functioneren waar water doorheen loopt. Onderaan de buis zou ik kleine gaatjes kunnen boren, zodat het water eruit ontsnapt en als het ware druppelt uit de buik, de hals en langs de benen van de Kelpie. Maar omdat ik niet wilde dat het water weg zou lopen en op die manier steeds opnieuw aangevuld zou moeten worden om ook de planten in leven te houden, heb ik gebrainstormd over een circulair waterpompsysteem met een opvangbak waar de Kelpie-sculptuur in zou komen te staan.


Boven: Linksboven op de foto kun je zien wat ik bedoel met het circulaire waterpompsysteem in de Kelpie-sculptuur. Het water komt in deze voorbeeld-schets via een slangetje de pvc afvoerbuis in en verlaat deze buis ook weer via een slangetje, waardoor de Kelpie-sculptuur als het ware permanent

met zijn voeten in het water komt te staan. Op de foto zelf kun je de grijze

pvc afvoerbuis zien hangen in mijn atelier, met op de achtergrond een showroommodelpaard dat wordt gebruikt om de lichaamsverhoudingen voor de Kelpie-sculptuur op te baseren.



Boven: Eerst dacht ik aan een aquariumpomp om het water via een slangetje omhoog te laten stromen door de pvc afvoerbuis. In een later stadium van het ontwerpproces leek het me handiger om een watervoetpomp te gebruiken i.p.v. een aquariumpomp. Met het oog op toekomstige exposities zou het misschien minder praktisch kunnen zijn om de Kelpie-sculptuur continu afhankelijk te laten zijn van elektriciteit (wat de aquariumpomp nodig heeft om te kunnen werken). Een watervoetpomp werkt daarentegen geheel zonder stroom en via deze pomp wordt water via de ene slangaansluiting aangezogen, waarna het via de andere slangaansluiting wordt rondgepompt. Een bijkomend voordeel vind ik dan ook nog dat je het water zèlf door de Kelpie kunt laten stromen, door met je voet op het pedaal te drukken. Op die manier wordt de Kelpie-sculptuur nog een interactief kunstwerk! ;)



Een paardenschedel als gids

Een tijd geleden, nog lang voordat ik de Kelpie ontmoette, kwam een schedel van een echt paard op mijn pad. Via een kennis, wiens partner liever geen echte schedel in huis wilde hebben, mocht ik de schedel overnemen. Ik zag een kans om de paardenschedel te beschouwen als gids, om van te leren hoe het paardenhoofd anatomisch in elkaar zit. En laat die schedel nu ontzettend goed van pas komen bij mijn Kelpie-project. Ik bouw mijn Kelpie-sculptuur namelijk letterlijk op vanuit het skelet.


Boven: Uit respect voor de echte paardenschedel ga ik de schedel niet bewerken of overschilderen. Ik laat hem in zijn waarde en gebruik hem slechts als voorbeeld. Op de foto zie je dan ook dat ik met een tweede paardenschedel aan het werk ben, maar dit exemplaar is gemaakt van kippengaas - dat ik eerst rondom de echte schedel heb geklemd om de juiste verhouding te krijgen. Vervolgens heb ik de papier-maché techniek toegepast om de Kelpie-schedel meer body te geven en ben ik hier bezig om de plek van de tanden aan te geven met een houtskoolpotlood.

Foto: Jan Stroeve.



Wordt vervolgd!

Tot zover het tipje van de sluier van het begin van het maakproces van de Kelpie-sculptuur. Ondertussen heb ik al meer progressie geboekt en groeit de Kelpie meer en meer tot een mysterieuze verschijning in mijn atelier. In de toekomstige video kun je het gehele proces volgen. Houd daarom mijn Facebook-pagina èn mijn YouTube-kanaal in de gaten. Bedankt voor je interesse en support!



Wacht! Ik wil je nog een wijze raad meegeven:

"Pas goed op wanneer je in de buurt bent van de meren in Schotland, mocht je daar eens op vakantie gaan bijvoorbeeld. Vooral als je het geluid van de donder hoort, kan er een Kelpie in de buurt zijn die jou onopvallend in de gaten houdt vanuit het water..."
13 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven
lvb art Logo Home
bottom of page